Китай инвесторӗсем Чӑваш Енре савут ҫӗклеме палӑртнипе халӑх ниепле те килӗшмест. Шупашкар районӗсем ку ыйтупа каллех митинга тухасшӑн. Ҫапларах ҫырнӑччӗ Чӑваш халӑх сайчӗ темиҫе кун каялла.
Чӑн та, митинг ӗнер, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Кӳкеҫри «Колосок» ача пахчи умӗнче иртнӗ. Анчах унта коммунистсемпе эсерсем («Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей») парти пайташӗсем пӗр чӗлхе тупайман иккен. Митинга ирттерекен коммунистсем Игорь Моляков депутата (вӑл — "Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей" парти пайташӗ) сӑмах парасшӑн пулман. Ҫав вӑхӑтрах Чӑваш Патшалӑх Канашне «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партирен суйланнӑ Вячеслав Рафинова тата Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхне Владимир Димитриева тухса калаҫма чарман.
Ҫакӑн пек пулса тухнине сӑнакансем коммунистсем влаҫ ҫыннисемпе пӗр шухӑшлӑ, вӗсем хӑйсемшӗн кӑна тӑрӑшаҫҫӗ, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партие сиресшӗн тесе шанманни сисӗнет.
Юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнче Шупашкар районӗнчи Вӑрман-Ҫӗктерти шкулта ӑс пухакансем пулнӑ. Вӗсем правительствӑра тӑрӑшакансен ӗҫӗпе паллашма кӑмӑл тунӑ. Шкул ачисене республикӑн Правительство ҫуртне Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев йыхравланӑ.
Регион Пуҫлӑхӗ нумай пулмасть иртнӗ «Вӑрмансене упрас» акцие Шупашкар районӗнче хутшӑннӑ. Кадетсене лайӑх ӗҫленине кура Михаил Васильевич республика Правительствине пырса курма чӗннӗ.
Халӗ ачасен ӗмӗчӗ пурнӑҫа кӗнӗ. Вӗсем Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗн Администрацийӗн Ертӳҫин ҫумӗн Валерий Филимоновӑн ӗҫӗпе кӑсӑкланнӑ. Михаил Игнатьев эрнесерен ирттерекен канашлӑвӑн залне те кӗрсе тухнӑ. Кадетсем Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн пайташӗсем ларакан пукансем ҫине ларса пӑхнӑ.
Кадетсем Правительство ҫурчӗн ҫӳлти хутӗнче те пулнӑ, патшалӑх наградисене памалли зала пӑхса ҫаврӑннӑ. Балкон ҫине тухса Шупашкар хулин историллӗ вырӑнӗсене курса хӗпӗртенӗ.
Ӗнер, аван уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Шупашкар районӗнчи Кӗҫӗн Турхан ялӗнче 60 ҫулти хӗрарӑмӑн ҫурчӗ ҫунса кайнӑ. Сарай таврашне те ҫулӑм сиенлетнӗ. Юрать-ха, пушарта никам та шар курман.
Пушар кӑнтӑрла алхаснӑ. Аслисем 2 ҫулти ачана асӑрхаса ӗлкӗреймен – арҫын ача хутса янӑ кӑмака умӗнче япаласем ҫунтарнӑ. Кил хуҫисем пушара хӑйсем тӗллӗн сӳнтерме хӑтланнӑ, анчах кӑлӑхах – ҫулӑм йывӑҫран тунӑ ҫурта тӗппипех пӗтернӗ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал республикӑра ачасем шӑрпӑкпа вылянӑран 26 пушар тухнӑ.
Китай инвесторӗсем Чӑваш Енре савут ҫӗклеме палӑртнипе халӑх ниепле те килӗшмест. Шпупашкар районӗсем ку ыйтупа каллех митинга тухасшӑн. Кун пирки Александр Андреев депутат пӗлтерет.
Митинг юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Кӳкеҫре 9 сехетре «Колосок» (Сад урамӗ, 5-мӗш ҫурт) ача пахчи умӗнче иртӗ.
Аса илтерер: пӗрремӗш митинг та Кӳкеҫрех иртнӗччӗ. Утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Шупашкар районӗн ҫыннисем плакатсем йӑтса тухнӑччӗ. Вӗсене ял хуҫалӑх ҫӗрӗсене промышленноҫ категорине куҫарма хӑтланни килӗшмен. Митинга ун чухне 300 ытла ҫын пухӑннӑ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри общежити ишӗлсе анма пултарать. Ҫакӑнтан шикленеҫҫӗ иккен асӑннӑ поселокри Первомайски урамӗнчи 20-мӗш ҫуртра пурӑнакансем.
Унта паян Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Александр Андреев пулнӑ. Пӗччен мар. Журналистсемпе.
МИХра ӗҫлекенсене «халӑх тарҫи» ҫуртри уйрӑмах япӑх вырӑнсене кӑтартса ҫӳренӗ. Стенасенчен пӗри ҫурӑлнине кура ҫурт ӳлӗмрен ишӗлме пултарӗ. Апла специалистсене чӗнтерсе хаклаттармалла. Депутат ҫурт ҫивитти ҫине хӑпарса пӑхнӑ. Ҫивитти япӑхнине пула шыв анакан вырӑна палӑртнӑ. Нӳхрепри пӑрӑхсем тутӑх, вӗсене ылмаштармалла. Чылай туалет хӑрушӑ.
Депутат ҫурта сантехника чӗннӗ. Эрнекун пыма. Вӑл шыв пӑрӑхӗсене май килнӗ таран йӗркене кӗртӗ.
Ҫурт тӑрӑмӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене Александр Андреев Чӑваш Енӗн Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр инспекцине, прокуратурӑна ӑсатнӑ.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче юлашки ҫулсенче анлӑ сарӑлнӑ культурӑсенчен пӗри — куккурус. Маларах ӑна симӗс апатлӑх ӳстернӗ, халӗ вара тӗш тырӑлӑх та акаҫҫӗ.
Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, куккуруса 97 предприятире туса илеҫҫӗ. Вӗсенчен 11-шӗнче — тӗш тырӑлӑх.
Кӑҫал пирӗн республикӑра куккуруса 13,9 пин гектар ҫинче акса хӑварнӑ, ҫав шутран 1,8 пин гектарне — тӗш тырӑ валли. Ҫак культурӑна республикӑри 20 районта акса тӑваҫҫӗ, вӗсенчен 13-шӗнче — выльӑх-чӗрлӗх апачӗ валли. Хальхи вӑхӑтра 3,2 пин гектар ҫинчен силослӑх вырнӑ.
Вӑрнар районӗнче куккурус лаптӑкӗ 2466 гектар йышӑнать, Шупашкар районӗнче — 2085 гектар. Республикӑра туса илекен куккурусӑн пӗрре-виҫҫӗмӗш пайӗ ҫак икӗ муниципалитета тивет. Елчӗк районӗнче вӑл — 1,3 пин гектар, Комсомольски районӗнче — 1,2 пин гектар, Патӑрьел районӗнче — 1,1 пин гектар.
Ҫанталӑк сивӗтнӗ май хваттерсене тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене ӑшӑ пама тытӑнчӗҫ. Анчах малтанхи тапхӑр тепӗр чух кӑлтӑклӑ пулать: ӑшӑ ҫитмен ҫуртсем те тупӑнкалаҫҫӗ. Чӑваш Ен Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерстви хӗрӳ лини телефонне ӗҫлеттерме пуҫланӑ. Унӑн номерӗ — (8352) 64-22-17.
Ҫурт-йӗре тата социаллӑ объектсене ӑшӑпа тивӗҫтерес ыйтӑва ӗнер Чӑваш Ен Стройминӗн ертӳҫи Алексей Грищенко районсемпе хуласен администрацийӗсен ертӳҫисемпе видеоконференци мелӗпе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Ӑшӑтмалли тапхӑра ӗнерхи кун тӗлне пирӗн республикӑра 99 процент таран хатӗрленсе ҫитнӗ. Ӗҫе Улатӑр, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Шупашкар, Тӑвай районӗсенче, Канаш, Шупашкар тата Ҫӗмӗрле хулисенче пӗтереймен. Вӗсене министр 1-2 кунта вӗҫлеме хушнӑ.
Ҫитес ҫул пирӗн республикӑри 10 муниципалитетра искусствӑлла курӑклӑ футбол уйӗсем тума палӑртнӑ. Ҫакӑн пирки ӗнер Чӑваш Ен спорт министрӗ Михаил Богаратов районсемпе хуласен администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура каланӑ.
Спорт сооруженийӗсене Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Красноармейски, Муркаш, Вӑрмар, Шупашкар, Елчӗк районӗсенче, Етӗрнепе Шупашкар хулисенче тума палӑртнӑ. Ядрин и Чебоксары. Вӗсенче футбол уйӗсен вырӑнӗсене палӑртнӑ ӗнтӗ. Хӑшӗсенче унччен хатӗрленӗ эскиз проекчӗсем те пур.
Аса илтерер: Чӑваш Енре халӑх пурнӑҫ шайне лайӑхлатасси ҫинчен хушу кӑларма хатӗрленеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗччӗ.
Спорт сооруженийӗсене юсаса ҫӗнетме, пурлӑхпа техника базин никӗсне вӑйлатма 500 миллион тенкӗ уйӑрасшӑн.
Шупашкарта ют ҫӗршывра туса кӑларнӑ хӗрлӗ тӗслӗ машина пуҫтахланнӑ. Вӑл ҫуран ҫӳрекенсем ҫул ҫинче ларнине кура хастарсем ҫынсем машинӑна урӑх ҫӗре куҫарма сӗннӗ. Автомобиль хуҫи итлеме мар, ҫуран ҫӳрекенсен ҫулӗпе сӗмсӗррӗн кайнӑ. Машинӑна чарма хӑтланнӑ хастара капот ҫинче «ярӑнтарнӑ».
Автомобиль хуҫи вырӑна ҫул-йӗр инспекторӗсем пырса ҫитсен те лӑпланман. Хӑйне чараканпа ятлаҫнӑ, инспекторсене прокуратурӑра ӗҫлетӗп тесе хӑратнӑ.
Пуҫтах ҫинчен ӳкернӗ сюжета «Рен.ТВ» телеканал «Экстренный вызов» кӑларӑмра кӑтартнӑ.
«ProГОРОД» кӑларӑм прокуратурӑпа ҫыхӑннӑ та, унтисем пуҫтах водитель надзор органӗнче ӗҫлеменнине ӗнентернӗ. Ҫуран ҫӳрекенсене ҫын вырӑнне хуман водитель Шупашкар районӗнчен-мӗн.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем йӑлари хытӑ каяша пухмалли вырӑнсене тӗрӗсленӗ. Вӗсем Шупашкар районӗнче пулнӑ.
Йӑлари хытӑ каяша пухмалли контейнерсене ялсенче авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗччен вырнаҫтарса тухма Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хушнӑ. Ҫавна пурнӑҫлаканӗ — каяша турттаракан «Экоцентр» предприяти. «Экоцентр» 1670 ял-хуларан каяш турттарать. Ку вӑл — республикӑри мӗнпур территорирен 97 проценчӗ.
Шупашкар районӗнче предприяти мӗнпур ялта контейнерсем лартмалли вырӑнсене йӗркеленӗ. Вӗсенче евроконтейнерсем вырнаҫтарса тухнӑ. Сӑмах май каласан, паянхи кун тӗлне ятарлӑ лапамсене 18 районта хатӗрлесе пӗтернӗ.
Аса илтерер: йӑлари хытӑ каяша турттармалли ҫӗнӗ тытӑм ҫине пирӗн республика пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пурнӑҫа кӗчӗ.
-3.7 °C